Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT cognitive-behavioral therapy) jest leczeniem zaburzeń emocjonalnych, które wykorzystuje w tym procesie zarówno metody pracy z przekonaniami (poznawcze) jak i z zachowaniem (behawioralne). Metody poznawcze koncentrują się na zmianie nastawienia – co ma dalszy wpływ na emocje i zachowanie. Metody behawioralne i doświadczeniowe skupiają się na wypracowaniu nowych sposobów zachowania, co przekłada się także na zmiany w myśleniu i emocjach. Generalnie dążymy do zmiany zachowania oraz reagowania na nieprzyjemne emocje.
Spis treści:
Certyfikowani psychoterapeuci poznawczo-behawioralni w Jeleniej Górze
Tomasz Kurzydłowski – psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny (certyfikat nr 1504): terapia poznawczo-behawioralna, akceptacji i zaangażowania, schematu, dialektyczno-behawioralna, skoncentrowana na emocjach dla par. tel. 663 87 77 87
Joanna Stelmach – psycholożka, psychoterapeutka poznawczo-behawioralna (certyfikat nr 556): terapia poznawczo-behawioralna. tel. 665 36 63 63
Oboje po pięcioletnich studiach magisterskich psychologicznych i po czteroletniej szkole psychoterapeutycznej z certyfikatami Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej oraz po licznych specjalistycznych szkoleniach z psychoterapii.
Rodzaje terapii poznawczo-behawioralnych
Ogólnie mówiąc, terapia CBT pomaga poprawić samopoczucie i dokonać oczekiwanych zmian w życiu.
To, jak myślimy, wpływa na to, co czujemy, czyli zmiana tego, jak myślimy, może zmienić to, co czujemy.
David Clark i Aaron Beck
Terapia poznawcza (…) uczy ludzi, jak mają zmienić swoje myśli, przekonania i postawy, które odgrywają ważną rolę w negatywnych stanach emocjonalnych, takich jak lęk albo depresja.
Terapia poznawczo- behawioralna CBT obejmuje szereg innych terapii. Oprócz klasycznej CBT, także terapię opartą na procesach, terapię akceptacji i zaangażowania, dialektyczno-behawioralną, czy integracyjną terapię schematu. Wymienione terapie mają ze sobą wiele wspólnego (wywodzą się lub korzystają z CBT) a wyróżniają się naciskiem na dany element, który przeważnie jest zawarty w nazwie danej terapii.
Terapia Akceptacji i Zaangażowania (ACT acceptance and commitment therapy) jest modalnością opartą na CBT (III fala terapii behawioralnych), w której koncentrujemy się na procesach elastyczności psychologicznej aby aby działać, dokonywać wyborów zgodnie z nadrzędnymi celami i wartościami, czyli żyć życiem sensownym i znaczącym.
Terapia Dialektyczno-Behawioralna (DBT dialectical behavior therapy) skierowana do osób z osobowością chwiejną emocjonalnie (borderline), z dysregulacją emocji i problemami interpersonalnymi. Skoncentrowana na redukowaniu zachowań nieadaptacyjnych i rozwijaniu umiejętności: uważności, odporności na stres/kryzys, skuteczności interpersonalnej, regulacji emocji.
Terapia Schematu (ST schema therapy)
jest podejściem integracyjnym wywodzącym się z terapii poznawczo-behawioralnej. Celem tej terapii jest zaspokajanie podstawowych potrzeb emocjonalnych. Robimy to m.in. poprzez leczenie schematów = nieprzystosowawczych wzorców emocjonalnych (związanych z niezaspokojonymi potrzebami w dzieciństwie) i stylów radzenia sobie, które objawiają się powtarzającymi się problemami w relacjach, utrwalonymi problemami życiowymi, silnymi reakcjami emocjonalnymi, zaburzeniami osobowości. Jest to forma terapii długotrwałej ok. 2-5 lat.
Terapia Skoncentrowana na Emocjach (EFT emotionally focused therapy) dla par według Sue Johnson. Opiera się na teorii przywiązania w bliskich relacjach, na wzmacnianiu emocjonalnej więzi, przełamywaniu negatywnego cyklu interakcji w kierunku rozkwitu pary. Terapia dobrze przebadana, uznawana za jedną z najskuteczniejszych terapii par. Czas terapii ok. 1-2 lata.
Skuteczność psychoterapii poznawczo-behawioralnej potwierdzona naukowo
Terapia poznawczo-behawioralna CBT to podejście, które jest przebadane i sprawdzone – skuteczność udowodniono w licznych badaniach naukowych. Nurt ten wciąż się rozwija i obecnie jest najpopularniejszą metodą terapeutyczną zalecaną w wielu zaburzeniach psychicznych. Możesz przejrzeć metaanalizy badań nad skutecznością CBT.
Problemy, w których pomocna jest terapia poznawczo-behawioralna
Najczęstsze problemy z jakimi przychodzą Klienci na terapię poznawczo-behawioralną (i są udokumentowane dowody na skuteczność tej terapii w tych zaburzeniach):
- Zaburzenie lękowe z napadami lęku (lęk paniczny)
- Agorafobia (lęk przed otwartą przestrzenią, wyjściem z domu, tłumem, miejscami publicznymi, samotnym podróżowaniem)
- Lęk o zdrowie (hipochondria), lęk przed śmiercią
- Fobia społeczna (lęk przed negatywną oceną ze strony innych osób)
- Zaburzenie lęku uogólnionego GAD (nerwica lękowa; nasilone napięcie, martwienie się i obawy dotyczących codziennych wydarzeń i trudności)
- Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne OCD (nerwica natręctw)
- Zaburzenie stresowe pourazowe PTSD (trauma)
- Zaburzenia nastroju (depresja, zaburzenia afektywne dwubiegunowe CHAD)
- Zaburzenia snu (bezsenność)
- Fobie proste (np. pobieranie krwi)
- Uzależnienia
- Zaburzenia osobowości
- Paruroza, trichotillomania, dermatillomania
- Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD = zaburzenie hiperkinetyczne)
Terapia poznawczo-behawioralna jest pomocna także w sytuacji, gdy ktoś ma trudność w poradzeniu sobie z jakimiś ważnymi dla niego problemami w pracy zawodowej i w życiu osobistym / związkowym:
- Przewlekły ból
- Nadmierna złość
- Silny stres
- Perfekcjonizm
- Niestabilne poczucie własnej wartości
- Rozwiązywanie problemów
- Terapia par